Roztocza kurzu domowego

Roztocza kurzu domowego to główne źródło alergenów wziewnych w 
zamkniętych pomieszczeniach. O alergii na roztocza mogą świadczyć takie
objawy jak poranna niedrożność nosa czy wodnisty katar, które nasilają się
szczególnie podczas robienia porządków i odkurzania.

Roztocza to mikroskopijne, niewidoczne gołym okiem pajęczaki, które żywią się
złuszczonym naskórkiem ludzi i zwierząt. Najszerzej rozprzestrzenione oraz
najlepiej poznane pod względem szkodliwości medycznej to Dermatophagoides
pteronyssinus i Dermatophagoides farinae.

W domu roztocze najłatwiej rozwijają się w materacach, poduszkach,
(najbardziej w tych z pierza lub wełny), w wykładzinach, dywanach,
tapicerowanych meblach, zasłonach, pluszowych zabawkach.

Najlepsze warunki dla rozwoju roztoczy to, poza dostępnością właściwego
pokarmu, odpowiednia wilgotność oraz temperatura powietrza. Roztocza nie
lubią skrajnych temperatur. Przy 60°C giną w ciągu godziny, a w temperaturze
70–80°C – w ciągu 5 minut. Na mrozie, w temperaturze -25°C po 6 godzinach
giną wszystkie okazy Dermatophagoides pteronyssinus i Dermatophagoides
farinae.

Alergia na roztocza – jak się objawia?

Alergen roztoczy zawarty jest przede wszystkim kale pajęczaków. Ogromne
ilości roztoczy znajdują się w materacach łóżek, ponieważ to tam pajęczaki
mają wprost idealne warunki do rozwoju – jest ciepło, wilgotno, jest
odpowiednia ilość ludzkiego naskórka, którym roztocza się żywią. To sprawia,
że objawy chorobowe u osób uczulonych często nasilają się w nocy. Odkurzanie
również powoduje wzrost ilości alergenów roztoczy w powietrzu, dlatego u
osób uczulonych podczas sprzątania objawy alergii się nasilają.

Typowe objawy alergii na roztocze kurzu domowego występują pod postacią
alergicznego nieżytu nosa i/lub ataku astmy. Pojawiają się charakterystyczne
dolegliwości:

• niedrożność nosa (spowodowane obrzękiem błony śluzowej nosa),
  pojawia się często w nocy, rano
• wodnisty, lejący się katar
• zespół ściekającej wydzieliny po tylnej ścianie gardła
• napady kichania
• łzawienie oczu, zapalenie spojówek
• napady suchego kaszlu
• duszność

Objawy alergii na roztocza kurzu domowego utrzymują się przez cały rok,
jednak w sezonie jesienno-zimowym mogą się nasilać. Dzieje się tak dlatego, że
w tym czasie większość czasu spędzamy w zamkniętych pomieszczeniach i
rzadziej je wietrzymy.

Jak ograniczyć działanie alergenów roztoczy kurzu domowego?
Im więcej roztoczy w pomieszczeniu, tym większe prawdopodobieństwo
wystąpienia objawów pod postacią alergicznego nieżytu nosa, a nawet ataku
astmy. Niestety w praktyce nie ma możliwości pełnego uniknięcia kontaktu z
roztoczami kurzu domowego, ale można ograniczyć jego ilość. W usunięciu
alergenów roztoczy pomoże:

• pranie pościeli, poduszek, koców przez godzinę w temperaturze 60 st. C.
• wietrzenie pościeli i innych tekstyliów domowych (narzuty, koce itp.) na
  mrozie (najlepiej co najmniej przez 6 godzin)
• stosowanie tzw. pościeli barierowej, wykonanej z tkanin syntetycznych,
  nieprzepuszczających roztoczy i alergenów
• stosowanie środków roztoczobójczych (akarycydów)
• rezygnacja z dywanów, zasłon, suchych bukietów i bibelotów w których
  gromadzi się kurz
• używanie odkurzacza z filtrem HEPA

Niestety żaden w wymienionych sposobów ograniczania ekspozycji na alergeny
roztoczy nie jest na tyle skuteczny, aby znacząco zmniejszał objawy alergii.
Osoby uczulone, u których rozwinęły się objawy alergicznego nieżytu nosa
powinny podjąć specjalistyczne leczenie u alergologa.

Należy pamiętać, że leczenie farmakologiczne oparte na lekach
przeciwhistaminowych i donosowych glikokortykosteroidach redukuje objawy
alergii. Z obecnie dostępnych metod kontroli objawów alergicznego nieżytu
nosa najskuteczniejsza jest immunoterapia swoista ukierunkowana na alergeny
roztoczy kurzu domowego.